اوقات فراغت،تفریح وبازی رامی توان عامل موثردرتکامل زندگی انسان دانست.اهمیت این موضوع درجهان پرتنش امروزکه انسان سرگشته درزندگی ماشینی به دنبال ایجاد تعادل درزندگی است برکسی پوشیده نیست.دراین مقوله سعی شده مقصد وخواست گاه اوقات فراغت،تفریح وبازی راازنگاه های مختلف فلسفی،روانشناختی وجامعه شناسی موردبررسی قرارگیرد.وبه طورنسبتاً مطلوبی مواردفوق رادربسترتحول تاریخی آن هاقرارمی دهد؛به این هدف که به خواننده افق دیدوسیع تری نسبت به مفاهیم ،تئوری ها،مهارت وکاربرداوقات فراغت وتفریح وبازی ارایه کند.سعی خواهد شد پیوستگی فرآیند کمال عقلانی،عاطفی،اخلاقی واجتماعی رابااوقات فراغت،تفریح وبازی نشان داده شود و پلی که این پیوستگی راامکان پذیرمی سازد،موقعیت هایی است که مدیران،برنامه ریزان وسیاست گذاران یک سازمان بادرنظرگرفتن نیازهای موجود مردم ایجاد می کنند.بدیهی است تازمانی که موقعیت های فراغتی،تفریحی وبازی درجامعه ایجاد نشود سدی دربرابرتکامل شهروندان ایجادشده است.لذابرنامه ریزان،ارایه دهندگان ومدیران فراغت درموقعیتی بسیارخطیرقراردارند ومی توانندمنابع وشرایط موردنیازرابرای ارتقای کیفیت بسیاری ازمردم فراهم آورند.

- بازی ،کودکان واجتماع:

کودکان به وسیله بازی،توانایی های جسمی،عقلانی،عاطفی واجتماعی خودرارشد می دهند.آن دسته ازکودکان که فرصت بازی ازآن هاگرفته می شود،ازفقدان آن رنج برده ودر نتیجه جامعه آن ها نیزازاین امرلطمه می بیند.اغلب کودکان رابه عنوان شهروندان جامعه فرداتعریف می کنند؛درصورتی که آن هاشهروندان جامعه امروزهستندونوع شهروندی که درآینده خواهند شد،بستگی به این داردکه برای احرازموقعیت چه نوع شهروندی تربیت شده باشند.

- بازی به رفتار کودکان شکل می دهد:

کودکان ازبازی سود می برند.اگرفرصت های بازی آزادانه درمحیطی محبت آمیزوحمایت گرراازآن هابگیریم رنجور خواهند شد.فرصت های بازی می تواندبه شکل دهی رفتارانسانی کمک کند.

کودکان برای بازی،آزاد از محدودیت ها وخطرات،نیازمندفرصت های زمانی ومکانی می باشند .وقتی خانه ها کوچک وشلوغ هستندودسترسی به میادین بازی آسان نیست،بازی کودکان دچارمحدودیت می شود.وقتی محله آن هاآلوده می شود،کودکان درمعرض خطر قرار می گیرندوممکن است استقلال آن هابرای بازی کردن محدود شود؛وقتی کودکان درمعرض سوءاستفاده ،قلدری وخشونت هستند،آزادی آن هابرای بازی کردن تحت تاثیرقرارمی گیرد؛وقتی کودکان ووالدین آن هاازجانب جامعه وعوامل آموزشی واقتصادی تحت فشار هستند،زمان بازی آن هاکنار گذاشته شده ویا نادیده انگاشته می شود؛وقتی کودکان بی جنب جوش می شوند ،از نشاط کمتری برخوردارشده ووقتی از بازی محروم می شوند،برای بهبود ناخوشی هاوضایعات مدت زمان زیادی طول کشیده ویا به طور دائم آسیب می بینند.

- بازی درجمیع شئون زندگی:

به نظرمی رسد انسان ازسرآغازپیدایش به بازی پرداخته وتوجه داشته است.بازی یک رازویک معماست.درعین اینکه فهمیده می شود،مورد سوء تعبیرقرارمی گیرد؛درعین شناخته شدن ناشناخته می ماند؛ودرعین واقعی بودن ازنظرفردی به قدری ذهنی است که غیرقابل دستیابی می باشد،ودرجهان امری کاملا پذیرفته شده است. بازی می توانددرهمۀ جنبه های زندگی نفوذ کند؛نه تنها بازی جسمی بلکه بازی فکری،بازی باکلمات،بازی برقراری ارتباط بامردم نیزچنین است.

یکی ازعلایم شاخص بازی پایبندی سفت وسخت به قوانین ابداعی آن است که قوانین عادی زندگی واقعی را به حالت تعلیق در می آورد.

- بازی در چشم انداز تاریخی آن:

ریشه های فلسفه ونظریه بازی به دوران باستان برمی گردد.ازبعضی جهات دوران یونان باستان (کلاسیک) یکی از روشن بینانه ترین دوران هابود.اگرچه کارکودکان معمول بود،اما کودکان جایگاه مهمی در جامعه آن عصر داشتند.بنابرنظرافلاطون وارسطودرزندگی کودکان جایگاه ارزشمندی به بازی داده شده بود؛بازی وفراغت فرصتی برای رشدفراهم می کرد.

درنظریونانیان،بازی به دوران کودکی مربوط می شد.بااین حال شهروندی بزرگسالان واحساس ودرک زیباشناختی،موسیقی،هنر،ورزش،نمایش نامه وشعر را شاید بتوان از دستاوردهای بازی محسوب کرد.یونانیان باستان درارتباط با بازی تفکری را بنا نهادند که تا امروزادامه یافته وفراغت وتفریح راتحت تاثیرقرارمی دهد.کمال طبیعت انسانی ازطریق بازی،اثربخشی روانی آن،آسایش جسمی واجتماعی وضرورت کنترل اجتماعی از اهمیت بالایی برخوردار بود.

تمدن های بعدی نگرش یونانی نسبت به بازی را تغییر دادند.فرهنگ رومی ازاوقات فراغت سوءاستفاده کردوموجب یک فلسفه لذت جویانه شد که مفاهیم اعتدال وتوازن دررفتاربازی رامتوقف کرد.این واکنش افراطی نسبت به بازی درفرهنگ های بعدی نیزاثرخودرابرجاگذاشت.کلیسا برنحوۀ ابرازبازی نظارت اخلاقی شدیدی اعمال می کرد.دراین دوره نسبت به بازی سوءظنی به منزلۀ یک تهدید اجتماعی پدیدارشد.قرون وسطی نشان دوره ای رابرخودداردکه درآن دوران کودکی مفهومی نداشت؛کودکان به سادگی بزرگسالان کوچک ولی با شان ومنزلت پایین تری تلقی می شدند.

درسده های هجده ونوزده،مهم ترین تلاش هابرای مقابله بااضمحلال فلسفۀ بازی ازجانب" روسو"،"فروبل "وشیلر"انجام گرفت.به اعتقاد "روسو"انسان می بایست به یک حالت طبیعی که نشان ازسادگی وآزادی دارد برگردد."شیلر"باتوجه به آرمان گرایی یونانی وبانگاهی جدید،نسبت به بازی یک نگرش زیبایی شناختی تری اتخاذ می کند واعتقاد دارد انسان تنها وقتی که به تمام معنی کلمه انسان است،به بازی می پردازد،واوتنها زمانی کاملا انسان است که بازی می کند. "فروبل" این جهت گیری فلسفی را ادامه داد واعتقاد دارد بازی بالاترین رشد انسان دردوران کودکی است.

"فروبل" بازی راخالص ترین و روحانی ترین فعالیت انسان دراین مرحله نظرداده واعتقاددارد کودکی که به طورکامل،بااراده ای خودجوش ومصرانه تامرز خستگی بازی می کند،مطمئنا درآینده انسانی کامل ومصمم خواهد شدکه بتواند برای گسترش سعادت خود ودیگران ایثارکند.

- نظریه های جدید:

نظریه های جدید معدودی دربارۀ بازی وجود دارد که در نیمۀ دوم قرن بیستم به وجود آمده است.بازی به طورفزاینده ای به عنوان آمیزه ای ازعناصرگوناگون تلقی می شود عقایدمربوط به بازی که تا نیمۀ دوم قرن بیستم دوام یافته اند شامل کارکرد زیست شناختی،دیدگاه مردم شناختی،نظریه های روانکاوی وبازی با اهداف یادگیری ورشد می باشند.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: